Ο Georg Carl Tänzler (γνωστός ως Carl Tanzler ή Count Carl von Cosel, 1877–1952) έγινε διάσημος για την παράνομη εκταφή και τη μακρόχρονη συνύπαρξή του με τη σορό της Maria Elena “Helen” Milagro de Hoyos — ένα περιστατικό που προκάλεσε σκανδαλώδη κάλυψη από τα μέσα και αμφιλεγόμενες ιατροδικαστικές και ψυχιατρικές εκτιμήσεις.. Ο  Carl Tänzler γεννήθηκε στη Δρέσδη (8 Φεβρουαρίου 1877). Εργάστηκε ως τεχνολόγος ακτινολογίας σε ιατρικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ (Marine Hospital Service) και αυτοπαρουσιαζόταν συχνά με τον τίτλο «Count Carl von Cosel». Μεταξύ άλλων στοιχείων, είχε οικογένεια στη Φλόριντα αλλά έφυγε για  το Key West όπου εργαζόταν όταν γνώρισε την Elena de Hoyos το 1930–1931.

Η σχέση με την Elena de Hoyos

Το 1930–1931, ο Tanzler συνδέθηκε εμμονικά με τη νεαρή Elena (γεν. 1909), που διαγνώσθηκε με φυματίωση. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες και τις αναφορές, ο Tanzler την επισκεπτόταν, προσπάθησε «να τη θεραπεύσει» με διάφορες θεραπείες της εποχής, της έκανε δώρα και φρόντιζε τα λουκουδια του τάφου της  που παρήγγειλε όταν εκείνη πέθανε στις 25 Οκτωβρίου 1931. Τον Απρίλιο του 1933, σχεδόν δύο χρόνια μετά τον θάνατό της, ο Tanzler απομάκρυνε τη σορό της από το μαυσωλείο του κοιμητηρίου της Key West και τη μετέφερε στο σπίτι του. Εκεί την κράτησε σύμφωνα με έρευνες για χρόνια, φροντίζοντας το σώμα με αυτοσχέδιες μεθόδους: στερέωση οστών με σύρμα, χρήση γυάλινων ματιών, αναπλήρωση φθαρμένου δέρματος με ύφασμα, κερί και γύψο, και διάφορα ρούχα/κολόνιες/αρώματα. Η υπόθεση  αυτή ήρθε στο φως το 1940 όταν συγγενείς της Elena παρατήρησαν την εξαφάνιση και ενημέρωσαν τις αρχές όπου  το σώμα βρέθηκε στο σπίτι του Tanzler.

Μετά την αποκάλυψη (1940), ο Carl οδηγήθηκε σε προκαταρκτική ακρόαση. Το ποινικό δίωγμα για εκταφή και ασεβή μεταχείριση νεκρού είχε, ωστόσο, σε μεγάλο βαθμό παραγραφεί ομως το αποτέλεσμα ήταν να μην οδηγηθεί σε βαριά ποινική καταδίκη. Η δημοσιότητα ήταν τεράστια: χιλιάδες πολίτες είδαν τη σορό όταν εκτέθηκε προσωρινά από γραφείο τελετών και ένα ευρύ κοινό έδειξε είτε αηδία είτε σε αρκετές περιπτώσεις περίεργη συμπάθεια προς τον Tanzler, που παρουσιάστηκε από κάποια μέσα ως «ρομαντικός τρελός». Υπάρχουν, πάντως, διασταυρούμενες αναφορές και αργότερα ιστοριογραφικά ευρήματα που υποστηρίζουν την ύπαρξη σεξουαλικής πράξης με την εκταφθέντα σορό (νεκροφιλία), αλλά αυτά δεν παρουσιάστηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία στη δίκη του 1940 και μένουν μερικώς αμφισβητούμενα λόγω της μεταγενέστερης εμφάνισης μαρτυριών/ιστοριών.

Η συζήτηση χωρίζεται σε δύο επίπεδα: (α) τα τεκμήρια της ιστορικής πράξης (εκταφή και μακροχρόνια διατήρηση) όπου το γεγονός γενικά ήταν αποδεκτό, και (β) η ερώτηση αν υπήρξε σεξουαλική επαφή μετά θάνατον. Ορισμένοι ιατροδικαστικοί μάρτυρες που μίλησαν δεκαετίες μετά την υπόθεση ισχυρίστηκαν ότι υπήρχαν ενδείξεις, όπως σωληνίσκοι που θα επέτρεπαν συμμετοχή. Άλλοι ιστορικοί αλλά και ερευνητές επισημαίνουν ότι τέτοια στοιχεία δεν κατατέθηκαν στη δίκη το 1940, και ότι ορισμένες μαρτυρίες εμφανίστηκαν πολύ αργότερα. Επομένως το συμπέρασμα για σεξουαλική επαφή παραμένει αμφίβολο αν δεν θεωρήσουμε αποδεδειγμένα όλα όσα ειπώθηκαν μεταγενέστερα.

Ψυχολογική & εγκληματολογικη ερμηνεία

Η συμπεριφορά του Tanzler μπορεί να προσεγγιστεί από πολλαπλές θεωρητικές οπτικές του εγκληματολογικού και ψυχιατρικού πεδίου.

1) Erotomania (Σύνδρομο De Clérambault) — ερμηνεία του ιδεοψυχαναγκαστικού / ψευδούς έρωτα

Το σύνδρομο De Clérambault (erotomania) χαρακτηρίζεται από τη σταθερή, διογκωμένη, ψευδαίσθηση ότι ένα πρόσωπο (συνήθως «υψηλότερης» κοινωνικής θέσης ,  αδύνατο ή άγνωστο) είναι ερωτευμένο με τον ασθενή. Η erotomania περιγράφεται τόσο ως «πρωτογενής» (αυτοτελές ψυχιατρικό σύνδρομο) όσο και ως «δευτερογενής» σε πλαίσια ψύχωσης, διπολικής διαταραχής ή οργανικής εγκεφαλικής νόσου. Στην περίπτωση του Tanzler, υπάρχουν χαρακτηριστικά κοινά με erotomania: εμμονική βεβαιότητα για την «εκλεκτή» του, ιδέες ειδικής «προορισμού» και ερμηνείες υπερβατικές (η Elena ως «προορισμένη» ή «αποκαλυφθείσα» από οράματα). 

Πώς ταιριάζει αυτό με τον Tanzler

Η αυτοπαρουσία του ως «κόμη» και το ιστορικό οραμάτων δείχνουν παρανοϊκά / ιδιορρυθμα στοιχεία ταυτότητας. Η επιμονή του να «σώζει» και να «διατηρεί» την Elena μετά θάνατον μοιάζει συνεχή συνέχεια της ψευδαίσθησης ότι υπάρχει μια μοναδική, αμοιβαία συναισθηματική σχέση — ακόμα κι αν η Elena δεν ανταποκρίθηκε εν ζωή.Έτσι, erotomania (πρωτογενής ή δευτερογενής) αποτελεί ισχυρή, βιβλιογραφικά υποστηριζόμενη εξήγηση για την αρχική εμμονή και την παραβίαση ορίων.

2) Παρορμητική / παραφιλική διάσταση: νεκροφιλία (necrophilia)

Η επιστημονική βιβλιογραφία για τη νεκροφιλία την αντιμετωπίζει ως διακριτή παραφιλία ή συμπεριφορά που περιλαμβάνει σεξουαλικό ενδιαφέρον ή επαφή με νεκρές σωρούς. Ερευνητές όπως ο A. Aggrawal έχουν προτείνει ταξινομήσεις της νεκροφιλίας (διαφοροποιώντας, π.χ., μεταξύ «πραγματικής» νεκροφιλίας, opportunistic acts, pseudonecrophilia, fetishistic behaviors, necromutilation κ.ά.). Στην περίπτωση του Tanzler, υπάρχουν αναφορές αλλά όχι αδιαμφισβήτητες νομικά  ότι υπήρξε σεξουαλική εκμετάλλευση της σορού (π.χ. αναφορές για «σωλήνα» που επέτρεπε επαφή), ενώ άλλοι μελετητές και μάρτυρες περιορίζονται στην τεχνική ανάλυση της «συντήρησης» και της κατοχής του πτώματος. Η βιβλιογραφία τονίζει ότι η νεκροφιλική συμπεριφορά εμφανίζεται σε διάφορα μοτίβα και συχνά συνυπάρχει με άλλες ψυχιατρικές διαταραχές.Μαρτυρίες δείχνουν ότι ο Carl «διατηρούσε» και διακοσμούσε το σώμα, πιθανώς για σεξουαλική αλλά και συναισθηματική χρήση. Αν αποδεχτούμε τις αξιόπιστες μαρτυρίες για σεξουαλική χρήση, τότε το περιστατικό εμπίπτει σε τύπο «necrophilia with already dead bodies» ή σε κάποια από τις ταξινομήσεις του Aggrawal. Αν δεν αποδεχτούμε αυτά τα στοιχεία ως βεβαιωμένα, παραμένει όμως σαφές ότι η κατοχή με το πτώμα παραβιάζει κοινωνικούς , νομικούς και ηθικους κανόνες και εμπίπτει σε παραφιλικές και παθολογικές συμπεριφορές.

Στοιχεία προσωπικότητας 

Πέρα από την κλινική εικόνα , το προφίλ του Tanzler παρουσιάζει χαρακτηριστικά που στην εγκληματολογική πρακτική συνδέονται με προβλήματα ορίων, μεγαλομανείς αυτοεκτιμήσεις (narcissistic traits), και έλλειψη κοινωνικής επαφής με ρεαλιστική αναγνώριση της άρνησης του άλλου. Η προβολή φαντασιώσεων, η εμμονή στην ιδέα του «μοναδικού πεπρωμένου» και η αδυναμία να δεχτεί την άρνηση και την απώλεια μπορούν να συνδυαστούν και με ιστορικά τραύματα (π.χ. απώλειες στην παιδική ηλικία) αλλά για τον Carl οι έρευνες  είναι αποσπασματικές, οπότε κάποιες από αυτές τις ερμηνείες παραμένουν υποθετικές.

Κοινωνικοπολιτισμική διάσταση 

Η αντίδραση της κοινής γνώμης το 1940 ήταν ανάμεικτη, ενώ σήμερα το περιστατικό κατατάσσεται κυρίως ως παράνοια/παραφιλία, εκείνη την εποχή μεγάλο μέρος του κοινού περιέγραψε τον Tanzler ως «ρομαντικό» ή «εκκεντρικό». Η δημοσιογραφία, τα περιοδικά και η λαϊκή κουλτούρα συνέβαλαν στη δημιουργία μύθου γύρω από την υπόθεση. Η νομική αντιμετώπιση επίσης αντανακλά νομικές πρακτικές και κοινωνικές ευαισθησίες της εποχής.

Συμπέρασμα

Αρχικα η καλύτερα τεκμηριωμένη ψυχιατρική ερμηνεία για την αρχική εμμονή είναι η erotomania (De Clérambault), δηλαδή μία ψευδής, εμμονική πεποίθηση ότι η Elena ήταν «προορισμένη» και αμοιβαία ερωτευμένη μαζί του. Η erotomania εξηγεί την εμμονή, την απόρριψη της πραγματικότητας και τη μονομανία. Επισης η κατοχή του πτώματος και οι αναφορές για σεξουαλική χρήση τοποθετούν την υπόθεση και στο πεδίο της νεκροφιλίας (ή τουλάχιστον σε μια παραφιλική / fetishistic σχέση με τη σορό). Η βιβλιογραφία για τη νεκροφιλία (Aggrawal και άλλοι) δείχνει ότι υπάρχουν πολλαπλές μορφές αυτής της συμπεριφοράς και ότι συχνά συνυπάρχει με ψυχιατρικές διαταραχές. Τελος αν και τα πράγματα θα κρίνονταν σήμερα πολύ διαφορετικά (πιο σαφείς κατηγορίες, εγκληματολογικές/ψυχιατρικές εκτιμήσεις), τότε η υπόθεση έληξε χωρίς βαριά ποινική κύρωση. Το γεγονός αυτό δεν αναιρεί την παθολογικότητα των πράξεων αλλά δείχνει τη σημασία του ιστορικού πλαισίου.

Βιβλιογραφία 

• Key West Art & Historical Society. Ghosts of East Martello / The Story of Elena Milagro de Hoyos and Count von Cosel.

• KQED (feature). “Meet Carl von Cosel, the Man Who Slept Next to His Crush’s Corpse.” (Popular history / archival reporting).

• Atlas Obscura. “The Macabre Romance of a Man and a Mummy.” (Popular / cultural history).

• Aggrawal, A. (2009). A new classification of necrophilia. 

• Valadas, M. T. T. R. et al. (2020). De Clérambault’s syndrome revisited: a case report.